Imago Public Relations 
Największe wyzwania, ale też bariery związane z inwestowaniem w centra handlowe, hotele, biura, magazyny, a także ekspansja sieci handlowych oraz wpływ Euro 2012 na rozwój rynku hotelarskiego w kraju były głównymi tematami poruszonymi podczas drugiego dnia Property Forum 2012. Konferencję, podczas której spotyka się kadra zarządzająca spółek deweloperskich, działających w segmencie nieruchomości komercyjnych, z zarządcami obiektów i najemcami powierzchni, zorganizowała Grupa PTWP SA, wydawca m.in. serwisu Propertynews.pl.
Uczestnicy debaty dotyczącej centrów handlowych, odbywającej się w ramach Property Forum 2012, dyskutowali m.in. o tym, gdzie leży sukces inwestycji w mniejszych miastach Polski, co oferują deweloperzy, żeby podbić te rynki oraz czy wzrost liczby przedsięwzięć w tych lokalizacjach to konsekwencja nasycenia sektora obiektów handlowych w dużych i średnich lokalizacjach. – Wydaje się, że wiele miast w Polsce jest już nasyconych – przyznał Krzysztof Gaweł, prezes zarządu GREM Gemini Real Estate Management.
Michał Oziębała, prezes zarządu Adept-Investment, powiedział: – Budujemy parki handlowe, które będą uzupełniały miejscowe, małe obiekty handlowe i będą miejscem zakupów dla mieszkańców tych miast i okolic. Nie ma problemu z tymi inwestycjami pod względem komercjalizacji oraz finansowania i nie widzę zagrożeń w inwestowaniu w tego typu galerie. Są to małe projekty i jeśli najemca postanowi wyjść z danej lokalizacji, lokali jest na tyle mało, że nie widzimy problemu w tym, by były skomercjalizowane. W tych parkach nie będzie białych plam.
Przed rosnącą konkurencją skutecznie bronią się też najstarsze centra w Polsce, I i II generacji.
– W żadnej branży nie można sobie pozwolić na stanie w miejscu. Nasze centra są skrojone na miarę potrzeb klientów. Są centrami rodzinnymi, które jako jedyne w Polsce oferują np. bezpłatne przedszkola dla dzieci – zaznaczyła Renata Kinde-Czyż, prezes zarządu Metro Properties.
Rozwojowi rynku centrów handlowych w Polsce sprzyjają debiuty nowych sieci sklepów. – Nawet w 40 nowych lokalizacjach powstaną w przyszłym roku salony Centro – powiedział w czasie Property Forum 2012 Gerard Mikina, CEE Expansion Director w C-Trade. Zaznaczył, że w Polsce widzi perspektywy dla dalszych kilkudziesięciu salonów.
Na Polskę w ostatnim czasie swoją sieć zarzuciła też marka Kari. – Kiedy planowaliśmy ekspansję, Polska była „zieloną wyspą". Inne kraje miały bardzo trudną sytuację gospodarczą – tłumaczył Krzysztof Barański, dyrektor ds. ekspansji marki. – Po drugie chcieliśmy szybko stworzyć dobrze funkcjonujące przedsiębiorstwo, a do tego potrzeba odpowiednio ukształtowanego rynku – z dużą liczbą większych miast. Polska spełnia te wymagania – dodał.
Miasta regionalne odgrywają też coraz większą rolę w przypadku rynku BPO (Business Process Outsourcing). Jeszcze 10 lat temu w Polsce nie istniały centra usług. Dziś nasz kraj pod względem liczby zatrudnionych osób w tym sektorze jest na trzecim miejscu na świecie po Chinach i Indiach. Według ekspertów, w tym roku możemy przekroczyć pułap 100 tys. zatrudnionych w branży PBO. To przekłada się na popyt na powierzchnie biurowe w miastach regionalnych.
– Część firm, która chce ulokować kolejne biura w Polsce lub otworzyć pierwsze centrum usług w naszym kraju, rozważa także mniejsze miasta regionalne o liczbie ludności 200-300 tys. i mniej – mówił w trakcie Property Forum 2012 Tomasz Buras, dyrektor działu wynajmu powierzchni biurowych w Europie Środkowej firmy Savills.
Podczas panelu poświęconego rynkowi powierzchni magazynowych dyskutowano m.in. o tym, w jakim tempie będzie rosło zapotrzebowanie na powierzchnie magazynowe w Polsce, pomysłach na stymulowanie popytu czy roli branży e-commerce we wzroście nowych inwestycji w naszym kraju. Prelegenci zaliczyli pierwsze półrocze na tym rynku do udanych, jednak w najbliższym czasie nie spodziewają się drastycznych zmian, w tym znacznego przyspieszenia nowych inwestycji.
– Wśród najemców wyczuwa się niepewność co do podejmowania długoterminowych decyzji. Co ciekawe, popyt wynika z oszczędności firm, a nie ze wzrostu nowych biznesów – powiedział Robert Dobrzycki, partner zarządzający na Europę Środkowo-Wschodnią w Panattoni Europe.
Ewa Zawadzka, Business Development Director w Prologis, deklarowała: – Będziemy ostrożnie podchodzić do inwestycji – w obecnej sytuacji gospodarczej jest to dużo bardziej przemyślany proces, wymagający więcej czasu. Jak przyznała, w planach firmy jest wykorzystanie istniejących powierzchni magazynowych, by zaproponować najemcom powierzchnie tymczasowe oraz umowy krótkoterminowe.
Robert Dobrzycki podkreślił, iż na rynku powierzchni magazynowych w dalszym ciągu widać skutki ostatnich fal kryzysu. – Polska jest integralną częścią Europy i ciężko mówić, że jesteśmy „zieloną wyspą", gdyż, choć całkiem nieźle radzimy sobie na tle innych krajów, nasza kondycja zależy nierozerwalnie od sytuacji w Europie Zachodniej. Widać falę konsolidacji firm oraz przenoszenie produkcji i całych przedsiębiorstw z Zachodu.
Prelegenci podkreślali, że dużym zainteresowaniem inwestorów cieszą się strefy ekonomiczne.
– Oprócz niższych podatków powodem takich decyzji są także atrakcyjne koszty pracy oraz siła robocza. Jeśli chodzi o falę konsolidacji, to przodują w niej sieci handlowe, które w ten sposób poprawiają łańcuch dostaw – powiedział Robert Dobrzycki.
Przedstawiciele firm inwestujących w tym sektorze popierają też pomysł przedłużenia czasu funkcjonowania SSE.
W debacie poświęconej hotelom dominowały pozytywne nastroje. – Nastał dobry moment na rozpoczynanie kolejnych inwestycji hotelowych w Polsce. Na rynku widoczna jest wzmożona aktywność turystów oraz gości biznesowych. Poza tym wiele zagranicznych rynków turystycznych "zamyka się", a Polacy pracują coraz ciężej i chętniej korzystają z odpoczynku w hotelach – powiedział Leszek Piotr Nałęcz, prezes zarządu Qualia Development.
Janusz Mitulski, partner Horwath HTL, powiedział: – Rok 2011 i 2012 upływa pod znakiem otwarć obiektów sieciowych. Zauważamy szczególnie silny wzrost sieciowych hoteli ekonomicznych i budżetowych.
– Umowa z profesjonalną siecią, która oferuje swój know-how i gwarantuje działanie zgodne z międzynarodowymi standardami, to ważny argument m.in. dla instytucji finansujących hotelowe inwestycje. Best Western wspomaga inwestorów w rozmowach z bankami – mówił Gheorghe Cristescu, regionalny dyrektor sprzedaży Best Western Poland.
Dobre perspektywy przed obiektami wyższych kategorii widzi Krzysztof Łopaciński, wiceprezes Instytutu Turystyki: – Zdecyduje o tym m.in. rozwój lotnisk oraz poprawa infrastruktury drogowej.
Branża hotelarska liczy też na pozytywny efekt mistrzostw Euro 2012. –- Zmiana wizerunku i postrzegania naszego kraju poza granicami, wpłynie na atrakcyjność inwestycyjną Polski, a także zaistnienie regionu, kraju czy też miasta w świadomości globalnego turysty – dodał Janusz Mitulski.
Inwestorzy działający na rynku nieruchomości komercyjnych podkreślali jednak, iż spowolnienie gospodarcze w Polsce oraz krajach UE, rosnące wymagania banków względem inwestorów, presja na ceny ze strony klientów oraz konkurencji, a także rosnące koszty pracowników to jedne z największych barier, które mogą mieć wpływ na liczbę inwestycji w Polsce w najbliższych 2-3 latach.
W konferencji o rynku nieruchomości komercyjnych Property Forum 2012, która odbyła się w dniach 18-19 września br. w Warszawie, wzięło udział ponad 1000 uczestników. Opinie o sektorze i perspektywach jego rozwoju przedstawiło ponad 70 prelegentów. Częścią spotkania była gala rozdania nagród Prime Property Prize 2012.
Tegoroczną edycję Property Forum zainaugurowała debata dotyczącą perspektyw polskiego rynku nieruchomości komercyjnych. W kolejnych panelach eksperci doradzali w co inwestować, wskazywali źródła finansowania projektów w Polsce, omówili tematykę zielonego budownictwa na rynku nieruchomości komercyjnych, scharakteryzowali inwestycje typu BPO w regionach oraz zidentyfikowali nowe trendy rynku czy przeanalizowali atrakcyjność inwestycyjną regionów Polski.
Tematyka drugiego dnia Property Forum 2012 skupiała się wokół rynku centrów handlowych, biurowców oraz hoteli i magazynów. Uczestnicy rozmawiali m.in. o budowaniu centrów handlowych w mniejszych miastach, czynnikach atrakcyjności centrów handlowych starszej generacji, scharakteryzowali rynkowe nisze w każdym z segmentów rynku, dokonali oceny bilansu zysków i strat branży hotelarskiej po EURO2012, a także wskazali szanse i zagrożenia polskiego sektora hotelarskiego.
Pierwszy dzień Property Forum 2012 zakończyła uroczysta gala, podczas której zostały rozdane nagrody Prime Property Prize 2012. To konkurs, który ma za zadanie wyłonić firmy oraz projekty, które w ostatnim roku miały największy wpływ na wydarzenia na rynku nieruchomości komercyjnych, a także osobistości, których spektakularne działania odegrały kluczową rolę w rozwoju całej branży.
Więcej informacji o konferencji: http://www.propertynews.pl/
###
Informacje o Grupie PTWP SA:
Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości powstało w Katowicach w 1995r. Grupa PTWP SA jest wydawcą m.in.: Miesięcznika Gospodarczego Nowy Przemysł, czasopisma Rynek Spożywczy, miesięcznika Rynek Zdrowia i magazynu Farmer oraz organizatorem spotkań biznesowych, konferencji i szkoleń, na czele z Europejskim Kongresem Gospodarczym – European Economic Congress (EEC) – jedną z najbardziej prestiżowych imprez odbywających się w Europie Centralnej. Grupa PTWP SA posiada 70 proc. udziałów w PTWP-ONLINE Sp. z o.o., do której należą branżowe portale m.in. wnp.pl, rynekzdrowia.pl, portalspozywczy.pl, dlahandlu.pl, rynekaptek.pl, portalsamorzadowy.pl, propertynews.pl, farmer.pl oraz serwis gieldarolna.pl.
