Joanna Niemyjska 
Zatrudnianie cudzoziemców z państw trzecich wymaga posiadania od obcokrajowców ważnego dokumentu pobytowego, uprawniającego do pracy na terytorium RP oraz, co do zasady, zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Od zasady konieczności posiadania zezwolenia na pracę lub oświadczenia istnieją pewne wyjątki, opisane m.in. w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Od 1 grudnia 2020 roku wchodzą zmiany, które zwiększają listę osób zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.
Dzisiaj (1 grudnia 2020 roku) weszło w życie rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 20 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Nowe rozporządzenie powiększa listę osób (obcokrajowców) zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na terytorium RP. Oprócz obcokrajowców, którzy byli objęci zwolnieniem z zezwolenia na pracę, od 1 grudnia, dodatkowo, na liście znaleźli się cudzoziemcy:
• posiadający ważną wizę wydaną w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35 i 2023);
• posiadający ważną wizę z adnotacją „Poland. Business Harbour”;
• będący lekarzami lub lekarzami dentystami, którzy posiadają prawo wykonywania zawodu na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2020 r. poz. 514, 567, 1291 i 1493);
• których prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej zostało przyznane lub stwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 562, 567, 945 i 1493);
• uprawnieni do wykonywania zawodu ratownika medycznego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 882);
• wykonujący pracę w prywatnej służbie domowej członka misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego lub innej osoby zrównanej z członkiem misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.
Wizy
Oprócz powiększenia listy osób zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, nowe rozporządzenie wprowadza także istotne zmiany dotyczące wiz. Chodzi tu o wizę wydaną w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach oraz wizę z adnotacją „Poland. Business Harbour”. Pierwsza z nich to wiza o numerze 23, wydana w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe. Dotychczas, czyli do 30 listopada 2020 r., ten typ wizy nie umożliwiał podjęcia pracy nawet z zezwoleniem na pracę lub oświadczeniem o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Obecnie wiza 23 umożliwia pracę na terytorium RP i to bez zezwolenia lub oświadczenia. Czyli, pracodawca widząc taka wizę w paszporcie cudzoziemca może podpisać z nim umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną.
Druga wiza, z adnotacją „Poland. Business Harbour”, która również zwalnia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę lub oświadczenia jest skierowana do obywateli Białorusi. O programie „Poland. Business Harbour” czytamy na portalu gov.pl:
„Program Poland. Business Harbour to kompleksowy pakiet, ułatwiający freelancerom, start-upom, MŚP, jak i dużym firmom bezproblemową realokację na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Koordynatorem programu jest Ministerstwo Rozwoju i Polska Agencja Inwestycji i Handlu, we współpracy z GovTech Polska w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości i fundacją Startup Hub Poland.
Dzięki pakietowi usług będzie można dowiedzieć się m.in. tego, jak szybko i sprawnie rozpocząć działalność na terenie Polski, uzyskać wsparcie przy realokacji pracowników i ich rodzin czy otrzymać prawną i wizową pomoc w formule „business concierge”. Poza tym osoby fizyczne i firmy z Białorusi mogą liczyć na ułatwienia w kontakcie z samorządami czy Specjalnymi Strefami Ekonomicznymi, które aktywnie włączyły się w przygotowanie oferty dla realokowanych pracowników i ich rodzin, tworząc tymczasową przestrzeń biurową i mieszkaniową. Jednym z elementów pakietu jest również wsparcie w postaci łączenia przedsiębiorców z inwestorami oraz grantów na działalność B+R”.
